Ադրբեջանը շարունակում է յուրացնել հայկական նյութական եւ ոչ նյութական մշակութային ժառանգությունը: Մասնավորապես սազը, որը գուսանների եւ աշուղների շրջանում տարածված երաժշտական լարային գործիքներից է, ադրբեջանցիները համարում են «իրենց ազգային նվագարաններից մեկը», որն իբր գործածել են վաղ միջնադարից։
Համաձայն «Գեղարդ» հիմնադրամի, Հին Արեւելքում լայնորեն տարածված նվագարան է եղել փանդիռը, ինչի մասին հիշատակում է նաեւ 5-րդ դարի պատմիչ Մովսես Խորենացին` հայկական հին ավանդազրույցները ներկայացնելիս։ Փանդիռը նախատիպն է հայկական սազի։ Սազատիպ լարային նվագարանի պատկերը հայկական մանրանկարներում ներկայացվել է դեռեւս 13-րդ դարից։ Այդ նվագարանի մասին հիշատակություն կա նաեւ հայկական ժողովրդական էպոսում։
«Սազ» բառը պարսկական ծագում ունի՝ «կառուցել, սարքել, հարմարեցնել, սազեցնել» իմաստներով։ Այսինքն՝ գործիք, որը կատարողի երգն ու երաժշտությունը հարմարեցրել է ունկնդրի ականջին։
Թեեւ նվագարանն այսօր էլ օգտագործվում է մեր տարածաշրջանի շատ ժողովուրդների կողմից, սակայն այն չի կարող լինել ադրբեջանական։ Սազը հայկական իր նախատիպն ունի, դարերի պատմություն, ի տարբերություն 20-րդ դարում ստեղծված Ադրբեջան պետության։
