«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Հունիսի 2-ին Անգլիական այգին մարդաշատ էր: Այս ու այն կողմ շտապող երեխաները անհամբերությամբ սպասում էին Արցախի հերոս Ալեն Մարգարյանի՝ «Բոլորիս Ալենի հեքիաթները» ժողովածուի շնորհանդեսին: Մրցույթներ ու նվերներ, անկրկնելի տրամադրություն: Օրվա կարևոր անակնկալներից մեկը Տիկնիկային թատրոնի խաղացանկում տեղ գտած «Դետեկտիվ Ալենը» ներկայացման ցուցադրումն էր փոքրիկ հանդիսատեսի համար:«Փաստը» դեռ ամիսներ առաջ էր պատմել Ալենի մասին. սիրո, անսահման ու աննկարագրելի կարոտի մասին էր նրա մայրիկի ու իմ զրույցը: Այս անգամ առիթը գրքերն են: Ալենի մայրիկը՝ տիկին Նազելին ասում է՝ Ալենը հրաշալի զավակ ու ընկեր էր:«Մեծ մանկասեր էր, գրքասեր ու ճանապարհորդ, ամեն ինչում մեծ էր՝ անկախ իր երիտասարդ տարիքից: Մշտապես շեշտում էր, որ իր համար ուժեղ կնոջ օրինակը ես եմ, և խոստացել էր ինձ, որ իմ մասին պետք է գիրք գրի, իսկ դրա հիման վրա ֆիլմ նկարի: Հատուկ ընտրել էր ռեժիսորի մասնագիտությունը և փայլուն ավարտել Կուլտուրայի ֆակուլտետի ռեժիսուրայի բաժինը: Սակայն, ցավոք, ես և իր երեք ընկերները՝ Շողակաթը, Դիանան և Միլենան, ստիպված եղանք թիմ կազմել և իրենից հետո իր մասին գրել»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է տիկին Նազելին:
Ընդգծում է՝ որդուն ճանաչելու համար պետք է սկսել ընթերցել «Բոլորիս Ալենը» գիրքը, որը տարիքային սահմանափակում չունի: «Ստանում եմ նամակներ, տեսանյութեր աշխարհի տարբեր ծայրերից, երբ տարիքային տարբեր սեգմենտի ներկայացուցիչներ կարդում են Ալենի մասին պատմող գրքերը: Եթե անգամ երեխան ընթերցել չգիտի, միևնույնն է, Ալենի լուսավոր դեմքը, ժպիտը մնում է նրա ենթագիտակցության մեջ: Ի պատիվ «Զանգակ» հրատարակչության, պետք է ասեմ, որ մեզ հետ համատեղ հրաշալի դիզայներական թիմ էր աշխատում գրքի ձևավորման վրա: Այս գրքում իր ընկերների, ուսանողների, դասախոսների և հարազատների կողմից գրված իրական պատմություններ են: Այն ներառում է ինչպես Ալենի խոհափիլիսոփայական մտքերը, այնպես էլ նրա հետ տեղի ունեցած հումորային, պայծառ պատմությունները: Հաջորդիվ լույս տեսավ «Ալենի մոլորակը մեր մոլորակում» գիրքը, այն գրեց 16-ամյա Արման Վարդանյանը՝ ոգեշնչված Ալենի կերպարով: Այդ դժվար օրերին ինձ ուղղակի «խեղդում» էր, որ անպայման խոսեմ, ձայնագրում էր, գրի առնում, արդյունքում ծնվեց այս փոքրիկ հեքիաթիկը: Նա անձնապես չի ճանաչել Ալենին, նրա մասին իմացել է պատերազմից հետո տարբեր հեռուստաեթերներից, սոցիալական կայքերից և այնքան տպավորված է եղել նրա կերպարով, որ լցվել է ստեղծագործելու բուռն ցանկությամբ և գրի առել հրաշալի այդ գիրքը, որը խորհուրդ եմ տալիս ընթերցել: Մերօրյա երիտասարդի օրինակով մոտիվացվել է մերօրյա մեկ այլ երիտասարդ»:
Տիկին Նազելին ասում է՝ չարաբաստիկ պատերազմից հետո աշխարհն Ալենին ճանաչում է որպես իրենը, աշխարհի տարբեր անկյուններում ծնված 15 բալիկ անվանակոչվել է նրա պատվին: «Ցավոք, Ալենն ինձանից դարձավ բոլորինը: Նրա անունն աշխարհին ճանաչելի դարձավ որպես ոչ միայն քաջ և անվախ հերոս, այլև որպես կրթության և գիտության, մշակույթի և արվեստի մեծ ջատագով, որը ցանկացած տարիքում պրոպագանդում էր այս կարևոր արժեքները: Նա գիտական հոդվածի հեղինակ է, փաստավավերագրական չորս ֆիլմի ռեժիսոր, որոնցից երկուսը՝ «Կանաչիները» և «Տարազը», աշխարհին պատմում են հայկական մշակույթի մասին: «Ռոլան» մանկապատանեկան փառատոնի ժյուրիի անդամ էր: Ամենուր էր, որտեղ կար մշակույթ, գրականություն և գիտություն: 21 պետության տասնյակ քաղաքներով հասցրել էինք շրջագայել, մեր այցելության վայրերը թանգարաններն ու պատկերասրահները, գրադարաններն ու գիտության օջախներն էին: Իսկ գրախանութներից մեծագույն գորովանքով բերում էր գրքեր և հարստացնում իր հնգալեզու գրադարանը, որն այսօր պահպանում ենք մասունքի պես»:
Մայրիկը նշում է՝ ուսուցիչներից ու ծնողներից բազմաթիվ նամակներ է ստանում այն մասին, որ Ալենը երեխաների համար ոգեշնչման աղբյուր է դարձել. «Ալենի հեքիաթների հիման վրա Հովհ. Թումանյանի անվան տիկնիկային թատրոնում բեմադրվեց «Դետեկտիվ Ալենը» ինտերակտիվ ներկայացումը, որն անցնում է լեփ-լեցուն դահլիճներում և երեխաների հիացական հայացքների ներքո:Սա իրեն ապրեցնելու քայլ է, ուզում եմ, որ Ալենի օրինակը վարակիչ լինի: Ուներ բոլոր հնարավորությունները վայելելու իր գունեղ ապագան թե՛ Հայաստանում, թե՛ աշխարհի ցանկացած երկրում, տարիների ընթացքում տքնաջան սովորելու արդյունքում վաստակել էր այդ իրավունքը: Կարող էր չծառայել Հայկական բանակում, բայց այնքան բարձր գիտակցության կրող էր, որ առանց մի վայրկյան վարանելու թողեց Բոստոնի համալսարանը»:
Ալենը չօգտվեց տարկետման իրավունքից, 2020 թ. ամռանը զորակոչվեց ժամկետային ծառայության: Ինչպես մայրիկն է ասում, որդին կանգնեց իր պետության ու ժողովրդի կողքին, որպեսզի այսօր և հետագայում անցկացվեն գրքի ու երգի փառատոններ, իսկ մանուկներն ապրեն խաղաղ երկնքի տակ: Մանկական գրքի փառատոնի շրջանակներում ներկայացվեց «Բոլորիս Ալենի հեքիաթները» ժողովածուն, որում ընդգրկված են Ալենի՝ մանկության տարիներին գրած ստեղծագործությունները: «Ամեն ինչ սկսվել է «Տերևը» հեքիաթով: Աշնանային մի երեկո պատուհանից դուրս էինք նայում և զրուցում Ալենի հետ, մի տերև պոկվեց ծառից ու ընկավ մեր պատուհանագոգին: Հորդ անձրև տեղաց, և տերևը կարծես մրսում էր: Ալենն արձագանքեց՝ մայրիկ, խնդրում եմ, ներս բերենք տերևին: Պատասխանեցի, որ թրջված տերև է, ի՞նչ պիտի անենք:
«Մայրիկ, տերևը մրսում է, տուն բերենք նրան, կդնեմ գրքերի արանքում, այն կտաքանա, կչորանա և այլևս չի մրսի»: Եվ ծնվեց այս հեքիաթը, որն Ալենի խնդրանքով գրի առա: Գունեղ ու հրաշալի այս գրքում ութ հեքիաթ է ներառված, նա դրանք գրել է մանկության տարիներին: Հեքիաթները նախատեսված են և՛ նախադպրոցական տարիքի երեխաների, և՛ տարրական դպրոցի աշակերտների համար: Յուրաքանչյուր հեքիաթ ուղերձ ունի: Ալենը երեխաներին քարոզում է լինել բարի, ազնիվ, ընկերասեր, աշխատասեր ու կարեկից: Յուրաքանչյուր հեքիաթ ավարտվում է այս գաղափարների շեշտադրմամբ: Համոզված եմ, որ գիրքը սիրվելու է մեր ընթերցողների կողմից»:
ԿԳՄՍ նախարարի հրամանով «Բոլորիս Ալենի հեքիաթները» ժողովածուն, որպես ուսումնաօժանդակ ձեռնարկ, կկիրառվի նախադպրոցական հաստատություններում և դպրոցներում: Նախարարության աջակցությամբ այն ուղևորվելու է հայկական սփյուռք: Գրքերի վաճառքից գոյացած ողջ հասույթն ուղղվում է բարեգործական տարբեր ծրագրերի իրականացմանը:
