Մայիսի 1-ից գազի գինը 10 տոկոսով թանկացավ:Գազի գնի թանկացման, հետանքների և տնտեսության ներկայիս վիճակի մասին ArmDay.am-ը զրուցել է տնտեսագետ Սուրեն Պարսյանի հետ:
-Անկախ այն հանագամանքից, որ դեռևս նախորդ տարում ասվում էր, որ սակագինը չի բարձրանալու, բայց 10 տոկոսով թանկացավ: Սա ինչ հետևանքների կարող է հանգեցնել:
Դեռ հունվարի մեկից գազի գինը սահմանում բարձրացվե 15 դոլարով և այժմ այն գնում ենք 165 դոլարով:Այժմ գազի գինը բարձրացել է գազալցակայաններում:
Գազալցակայաններում գնի բարձրաումն այլ է «Գազպրոմ Արմենիան», որ գազը վաճառում է գազալցակայաններին, լրիվ ուրիշ է:
Գազալցակայանները կարող են որոշում կայացնել իրենց ապրանքը թանկացնել, բայց դա «Գազպրոմ Արմենիա» -ի վաճառած գազի գնի վրա որևէ ազդեցություն չունենա:
-ԱԳԼՃԿ-ները գազն սկսելու են վաճառել կիլոգրամով: Սա որքանո՞վ է հարմար սպառողներին:
ԱԳԼՃԿ-ները գազն առնում են խորանարդով, բայց պետք է վաճառեն կիլոգրամով: Այս դեպքում իրենց հաշվարկների մեջ տեղի է ունենալու որոշակի փոփոխություն և բնական է, որ ԱԳԼՃԿ-ները իրենց ռիսկերը նվազեցնելու համար որոշակի փոփոխություն պետք է կատարեն գնի հարցում, որը ի վնաս սպառողի կլինի: Եթե գազի ջերմաստճանը բարձր է, այն ավելի թեթև է, եթե ցածր է ավելի ծանր է: Այսինքն, իրենց մատակարարող գազի ջերմաստիճանից կիլոգրամի քաշն ու ինքնարժեք փոխվում է:
Սա լուրջ խնդիր է ԱԳԼՃկ ների համար և նրանք պետք է իրավիճակին հարմարվեն: Նրանց համար լավագույն տարբերակը ռիսկերը նվազագույնին հասցնելն է և 10 դրամով գինը բարձրացնելը:
-Իշխանությունները նշում են, որ գազի սակագնի թանկացումը չի ազդի սպառողի վրա, արդյո՞ք այդպես է:
Մեր պաշտոնատար անձինք հայտարարում էին, որ դա չի ազդի սպառողների վրա, սակայն միաժամանակ չէին նշում, որ այդ բարձրացման արդյունքում «Գազպրոմ Արմենիան» կուտակում է պարտք և տարվա վերջում այդ պարտքը կկազմի մոտ երեսուն մլն դոլար: Այդ պարտքը այս կամ այն կերպ պետք է փակվի:
Կառավարությունը նշում էր, որ այդ պարտքը կփակվի աշխատակիցների կրճատման հաշվին և «Գազպրոմ Արմենիա»-ի խնայողությունների միջոցով: Եթե«Գազպրոմ Արմենիան» որոշի իր աշխատակիցների քանակը 50 տոկոսով կրճատել, դրա հետևանքով նա կարող է խնայել մոտ 8 մլն դոլար: Իսկ 22 մլն դոլարի փակման աղբյուրները մինչև այսօր հայտնի չէ. ո՛չ կառավարությունն է հրապարակում, ոչ՛ էլ «Գազպրոմ Արմենիա»-ն:
-Ո՞վ կտւժի, եթե «Գազպրոմ Արմենիա»-ն չկարողանա մարել պարտքերը:
Այս իրավիճակում անուղղակի,թե ուղղակի եղանակով գազը սպառելու է հայ սպառողը:Մենք խնդիր ունենք գազամատակարարման կայութնության ապահովման: «Գազպրոմ Արմենիա»-ն բակի խանութ չի, որ պարտք կուտակի, փակվի և երկրի վրա որևէ ազդեցություն չունենա: Մեր գազամատակարարման համակարգը անկախ նրանից, թե ում կպատկան, պետք է լինի արդյունավետ գործող:
Եթե «Գազպրոմ Արմենիա»-ն հայտարարի, որ ես սնանկ եմ,որովհետև չեմ կարողանում պարտքերս մարել, այս դեպքում Հայաստանն է տուժելու, ոչ թե ռուս սպառողը:
-Ի՞նչ վիճակում է այժմ գտնվում ՀՀ տնտեսությունը:
Պարտքի կուտակումներ կան բավականին մեծ,մեծ մասը վարկեր ունեն, արդեն սպասարման խնդիրներ կան: Մեզ մոտ վճարունակ պահանջարկը նվազում է չնայած պաշտոնական տվյալների համաձայն՝ ունենք առևտրի աճ, սակայն փաստացի, տվյալները կրճատվել են:
Նախորդ տարիների համեմատ, 30-40 տոկոսով կրճատվել է խանութների առևտուրը:
Պաշտոնական տվյալներով՝ նշվում է,որ 15 տոկոսով աճել է առևտուրը, սակայն դա ստվերի բացահայտում է եղել:
Գյուղատնեսության ոլորտը ևս իր անկման միտումը պահպանում է: Մենք ունենք արտահանման ծավալների նվազում գյուղմթերքների մասով:
-Ո՞րն է առաջնահերտ խնդիրը, որը բերում է տնտեսական աճի անկման:
Ներկայումս ամենամեծ խդնիրներից մեկը կայանում է նրանում, որ այս կառավարությունը չունի ներդրումային նախագծեր մշակող սպասարկող թիմ, քաղաքականություն: Թույլտվությունների տրամադրման գործընթացը բավականի դժվար է:
Շարքային աշխատողերը իրենց պատասխանատվությունը փոխանցում են վերևի օղակներին:
Պատասխանատվության բաշխման խնդիր կա: Ամեն ինչ կենտրոնացրել են կառաարությունում, սա սխալ մոտեցում է, դրա հետևանքով որոշումները կլինեն ավելի ցածր որակի և ժամանակատար:
-Ո՞ր ոլորտներում է դրական շարժ զգացվում:
Մեկ տարվա կտրվածքով հիմնական աճը ապահովել են ի հաշիվ ծառայությունների ոլորտի:
շահումով խաղեր և այլն, առևտրի ոլորտի, որը իրական աճ չէ, այլ ստվերի բացահայտում և շինարակական ոլորտի, որը կապիտալ առանձին ծրագրի իրականացմամբ է պայմանավորված:
Արդյունաբերության աճը բավականին փոքր է: Տնտեսության արտահանող ճյուղերը աճի տեմպերը նվազեցրել են:
-Ի՞նչ նախադրյալներ կան ներդրումներ կատարելու համար:
Այս պահին ներդրողների մեծ մասը սպասողականություն է ցուցաբերում հասկանալու, թե ինչպես է շարունակվելու վիճակը:
Փաստն այն է, որ խոշոր ներդրումային նախագծերը սառեցված են : Շրջանառու միջոցների պակաս կա, մեր բանկային համակարգը, ցավոք սրտի, բիզնեսի վարկավորմամբ քիչ է զբաղվում, հատկապես,սկսնակ բիզնեսի: Վարկեր չի տրամադրում:
-Ինչո՞վ է պայմանավորված տնտեսական ոլորտում անկումները: Արդյո՞ք մասնագետների ու փորձի պակաս կա:
Անփորձությունով պայմանավորված չէ:Հիմնական պատճառն այն է, որ այս կառավարությունը փորձում է նախկին կառավարության նեոռիբերալ տնեսական քաղաքականությամ գործիքներով որոշակի տնտեական հեղափոխություն իրականացնել, ինչը հնարավոր չէ: Պետք է վերանայել նախկին քաղաքականությունը և նոր մոտեցումներով կտրուկ արմատական փոոխություններ անել տնտեսության մեջ: Նույն տրամաբանությամբ և նույն մոդելով են գնում, ինչ նախկին կառավարությունը:
