8 հայտնի սիմվոլներ, որոնք կորցրել են իրենց սկզբնական նշանակությունը


8 հայտնի սիմվոլներ, որոնք կորցրել են իրենց սկզբնական նշանակությունը
Հունվար 15 15:00 2017

Ժամանակակից աշխարհում տարածված ու օգտագործվող շատ սիմվոլներ այն նույն նշանակությունը չունեն, որոնք կրել են նախկինում։
Շատ խորհրդանիշներ դարերի ընթացքում որոշակիորեն փոխել են իրենց նշանակությունը, իսկ մյուսները՝ մոռացվել ժամանակի ընթացքում ու ավելի ուշ նորից վերականգնվել արդեն այլ նշանակությամբ։


8 Դավթի աստղը


Դավթի աստղը հուդայականության ամենահայտնի խորհրդանիշն է։ Ինչևէ, ի տարբերություն մենորայի և շոֆարի, աստղը միայն հրեական խորհրդանիշ չէ։ Մինչև հրեաների կողմից օգտագործվելն այն հանդիպել է բուդդիզմում, հինդուիզմում ու ջայնիզմում։ Ինչպես երևում է՝ հինդուիզմում աստղն ամենաերկարն է օգտագործվել, հինդուիստների համար այն խորհրդանշում է Անահատան՝ չորրորդ հիմնական չակրան։
Հայտնի չէ, արդյոք այս սիմվոլները միևնույն ծագումն ունեն, թե՝ ոչ։ Ավելի հավանական է այն վարկածը, որ այն միմյանցից անկախ՝ այն միաժամանակ ստեղծվել է տարբեր մարդկանց կողմից դրա դիզայնի պարզ բնույթի շնորհիվ։ Այն իրենից պարզ վեցանկյուն աստղ է ներկայացնում, որը կազմված է հավասարասրուն երկու հատվող եռանկյուններից, իսկ կենտրոնում վեցանկյուն է կազմվում։
Չնայած այն արդեն դարեր շարունակ օգտագործվում է հրեաների կողմից, պաշտոնական խորհրդանիշ այն ընդունվեց միայն 1897թ․-ին։


7 Իխտուս


Շատ մարդիկ են ճանաչում իխտուսի նշանը, սակայն քչերը գիտեն դրա անվանումը։ «Հիսուսի ձուկը» քրիստոնեական հայտնի սիմվոլ է։ Դեռ այն ժամանակ, երբ Հռոմում քրիստոնյաներին հետապնդում էին, վերջիններս հաճախ իխտուսի սիմվոլն օգտագործում էին միմյանց որպես քրիստոնյաներ ճանաչելու համար։ Երբ երկու անծանոթներ հանդիպում էին, նրանցից մեկն աղեղ էր նկարում, եթե մյուսը նույնպես քրիստոնյա էր, նա կճանաչեր այդ նշանն ու երկրորդ աղեղով կլրացներ պատկերը, որի արդյունքում ձկան նկար կստացվեր։
Ինչևէ, տարբեր հեթանոսական մշակույթներ օգտագործել են քրիստոնեական այս սիմվոլը դեռ մինչև քրիստոնեության գոյությունը։ Այն տարբեր նշանակություններ է ունեցել, որոնցից ամենաառաջնայինը պտղաբերությունն էր։ Խորհրդանիշը պատկանում էր «Մեծ մորը», և շատերը հավատացած էին, որ դրա ձևը խորհրդանշում էր նրա արգանդը։


6 Թարս խաչ


Թարս կամ շրջված խաչն աշխարհում ամենատարածված հակաքրիստոնեական սիմվոլն է։ Ինչևէ, մինչ այդ այն քրիստոնեական սիմվոլ էր։
Այն նաև հայտնի է որպես Սբ. Պետրոսի խաչ։ Երբ Պետրոսին խաչում էին, նա պնդեց, որ իրեն հակառակ խաչեն, քանի որ իրեն անարժան էր համարում Քրիստոսի նման խաչվել։ Դրանից հետո թարս խաչը դարձել է խոնարհության խորհրդանիշ։ Աշխարհի տարբեր անկյուններում կարելի է եկեղեցիների վրա թարս խաչեր տեսնել, որը միշտ չէ, որ նշանակում է, թե այդտեղ սատանային են պաշտում։
Շուռ տված խաչը միայն վերջերս է սկսել օգտագործվել իբրև հակաքրիստոնեական խորհրդանշան: Այն ցուցադրվել է մի շարք սարսափ ֆիլմերում, ինչպիսիք են, օրինակ, «Սատանա քշողը» և «Ռոզմարիի երեխան»: Շուռ տված խաչն օգտագործվում է նաև մետալ և փանք շարժումների կողմից:


5 Գանգ և խաչված ոսկորներ


Սիմվոլը երկու հայտնի նշանակություն ունի, որոնք մենք գիտենք այսօր։ Առաջինը դրա ժամանակակից նշանակությունն է՝ թույն։ Խորհրդանիշի պատկերը կարելի է տեսնել քիմիական ու վտանգավոր նյութերի անոթների ու տուփերի վրա։ Մյուս նշանակությունը պատմական է և վերաբերում է ծովահեններին։ «Ջոլի Ռոջերը» ծովահենների դրոշն է, որը հաճախ կարելի է գանգի ու խաչված ոսկորների պատկերով տեսնել։ Շատ ծովահեններ նույնիսկ դրա՝ սեփական դիզայնով տարբերակն ունեին։
Ինչևէ, իսպանացիներն ավելի վաղ այն օգտագործում էին գերեզմանաքարերի վրա փորագրելով։ Այսօր դեռևս հնարավոր է հին եկեղեցիներ գտնել գանգի ու խաչված ոսկորների պատկերով։
Իրականում ծովահենններն այն սկսեցին օգտագործել, քանի որ դրանք արդեն հայտնի էին և վախ էին ներշնչում մարդկանց՝ գերեզմանոցի հետ կապված լինելու պատճառով։


4 «Ok»

«OK» ձեռքի շարժումը, որը կազմվում է բութ մատից և ցուցամատից, ամեն ինչ կարգին է կամ ճիշտ է նշանակությունն ունի: Ժեստն ավելի քան 2500 տարվա պատմություն ունի: Հին հույների համար այն եղել է սիրո խորհրդանիշ` համբուրվող շուրթերի պատկեր: Այն կիրառվել է նաև հռետորին գովաբանելու կամ դիպուկ ասածի համար: Ամերիկայում այն հայտնի դարձավ 19-րդ դարի կեսերին և ունի «ամեն ինչ լավ է» իմաստը: Ֆրանսիայում և Գերմանիայում այս ժեստը նշանակում է զրո, մարդու հանդեպ կիրառվելու դեպքում այն վիրավորական է համարվում: Ճապոնիայում այն նշանակում է փող, Թունիսում` «ես քեզ կսպանեմ», իսկ Սիրիայում` «գնա գրողի ծոցը», Միջերկրածովյան ավազանի մի քանի երկրներում կիրառվում է հոմոսեքսուալներին մատնանշելու համար:
Ինչևէ, այս նշանը մեկ այլ իմաստ ունի, որը բավականին հին է։ Այն «մուդրա» է՝ բուդդիզմում ու հինդուիզմում հանդիպող նշան։ Այն խորհրդանշում է սովորեցնելն ու բանականությունը։ Բուդդիստական հին ու նոր շատ քանդակներ ցույց են տալիս Բուդդային՝ այս նշանը ցույց տալիս։


3 Սատանայի եղջյուրներ


Մեր օրերում «սատանայի եղջյուրները» նշանը կարել է տեսնել ծանր ռոքի համերգի ժամանակ արդեն տասնամյակներ շարունակ։ Ռոննի Ջեյմս Դիոնի շնորհիվ այն մեծ տարածում գտավ՝ կապվելով մետալ երաժշտության հետ։ Թերևս զարմանալի չէ, որ նշանն իրականում դարերի պատմություն ունի, և դուք ամենայն հավանականությամբ կկարծեք, որ այն սատանիստական նշանակություն ունի։ Իրականում՝ հակառակը. այն սնոտիապաշտական նշան է, որի նշանակությունը Ռոննին թերևս սովորել էր իր տատիկից։ Ինչպես և «OK» նշանը, սա նույնպես հին մուդրա է՝ կարանա կամ «արտաքսելու նշան», որն օգտագործվում էր չար ուժերից պաշտպանվելու համար։ Ինչպես և «ОK» նշանը, այս նշանն օգտագործելիս ևս պետք է ուշադիր լինել, թե որտեղ և ում ես ցույց տալիս։ Օրինակ՝ Բալկանյան երկրներում եթե ցույց տաս այս նշանն ինչ-որ մեկին, ապա դա կնշանակի, որ դու կապված ես տվյալ մարդու ամուսնու կամ կնոջ հետ։


2 Խաղաղության խորհրդանիշ


Մարդկանց մեծամասնությունն այս խորհրդանշանն ասոցացնում է 1960-ականների հիպպիական շարժման հետ: Ի տարբերություն այս ցուցակի մյուս խորհրդանշանների՝ խաղաղության նշանը վաղնջական ծագում չունի: Այն նախագծվել է Ջերլադ Հոլթոմի կողմից՝ մարդկանց հատուկ ուղերձ փոխանցելու համար: Այդ ուղերձը ներկայումս մոռացվել է: Ուղերձի հիմքում ընկած էր Բրիտանական ատոմային զինաթափումը:
Ըստ Հոլթոմի խոսքերի՝ նկարում պատկերված է մի մարդ: Այդ մարդը հենց ինքը Հոլթոմն է: Նա խորը հուսահատության մեջ է: Նա ձեռքերը դեպի վար է պարզել Գոյայի գեղջուկի նման: Հոլթոմն այս նշանը ստացել է՝ միախառնելով N-ի և D-ի նշանային տառերը: N-ը nuclear (միջուկային), իսկ D-ն disarmament (զինաթափում) բառի սկզբնատառն է: Այս խորհրդանշանը տարիներ շարունակ հայտնի մնաց, քանի որ Հոլթոմը երբեք չի պաշտպանել դրա հեղինակային իրավունքը: Այդ նշանն սկզբնական շրջանում ազատություն էր խորհրդանշում, սակայն հետագայում այն ավելի մեծ ճանաչում ձեռք բերեց՝ իբրև խաղաղության խորհրդանիշ: Փորձեր են կատարվել այս նշանը կապել սատանայական կոտրված խաչերի կամ նացիստական տարբերանշանի հետ, սակայն սատանայական կոտրված խաչերի կամ տարբերանշանի ու խաղաղության նշանի միջև հնարավոր նմանությունները սոսկ զուգադիպություն են:


1 Սվաստիկա


Սվաստիկան ծագել է սանսկրիտի «սվաստի» բառից, ինչը նշանակում է «ողջունում», «հաջողության մաղթում»: Այս նշանի անվանումը հաճախ հայերեն թարգմանվում է իբրև «կեռ խաչ»: Այն իրենից ներկայացնում է հավասարակողմ խաչի պատկեր, որի գծերը ծռված են ուղիղ անկյան տակ ժամացույցի սլաքի ուղղությամբ, այսինքն՝ դեպի աջ (卐), կամ էլ ժամացույցի սլաքի հակառակ կողմը, այսինքն՝ դեպի ձախ (卍)։ Բազում ազգերի մոտ այս նշանը կապված էր արևի պաշտամունքի հետ: Այն հանդիպում էր Հին քարի դարում և ավելի հաճախ Նոր քարի դարում։ Մ.թ.ա. 7-6 դդ. այս նշանը մտավ բուդդայական նշանների մեջ, որտեղ այն նշանակում է Բուդդայի գաղտնի ուսմունք։ Այն օգտագործվել է նաև հուդայականության, հինդուիզմի, ջայնիզմի մեջ: ՀՀ տարածքում այս նշանը հանդիպում է բրոնզի դարից մեզ հասած սպասքի, գոտիների և կախազարդերի վրա: Միջնադարում սվաստիկան կիրառվել է նաև Անիի պարիսպների վրա: Ավելի ուշ այս նշանն սկսեցին ասոցացնել նացիստական շարժման հետ, և դրանից հետո այն այլևս այնքան լայնորեն չէր կիրառվում տարբեր շինությունների պատերին ու արտադրանքների վրա:



loading...